ادسون آرانتس دوناسیمنتو (Edison Arantes do Nascimento) ملقب به پله در سال 1940 در ترس کوراکوس برزیل به دنیا آمد
پدرش یک فوتبالیست آماتور بود و ادسون کوچک در 11سالگی توسط والد ماردی برتو یکی از مربیان استعدادیاب برزیل کشف شد.
وی در 15 سالگی به باشگاه سانتوس پیوست و در سپتامبر 1956 نخستین بازی خود را مقابل کورینتیانس به انجام رساند و اولین گل خود را در دروازه این تیم جای داد.
پله در دوران بازیگری خود سه جام جهانی را کسب کرد و رکوردهای بسیاری را شکست؛ از جمله اولین بازیکنی که ۱۰۰۰ گل به ثمر رساند. از القاب دیگر او «او ری» (شاه) و «پرولا نگرا» (مروارید سیاه) است. از او به عنوان بزرگترین فوتبالیست تاریخ جهان یاد میشود.
برزیل در جام جهانی 1970 با حضور پله، کارلوس آلبرتو، توستائو، جرزینهو، ریوه لینو و ... پس از غلبه بر انگلیس مدافع عنوان قهرمانی شکست ناپذیر مینمود و ایتالیا هم موفق شد با درخشش ریوا، سینا، ماتزولا و فاکتی تا نیمه نهایی پیش رود.
در دیدار پایانی، پله با ضربه سری دیدنی گل اول برزیل را زد و با هنرمندی تمام کنترل میانه میدان را در دست گرفت تا پایه گذار پیروزی تاریخی 4-1 تیمش بر ایتالیا و تصاحب همیشگی جام ژوله ریمه شود.
وی مهارت کامل بازی با هر دو پا را داشت. تمامکنندهای قهار بود، دریبلزنی بینظیر و پاسوری به یاد ماندنی. او حتی – به عنوان یک فوروارد – تکلزن قهاری نیز بود. سرعت و قدرت شوت او از مهمترین ویژگیهایش بود.
او در دوران حرفهای خود سه جام جهانی را کسب کرد و ۱۲۸۱ گل به ثمر رساند. او تمام دوران فوتبال خود را در باشگاه برزیلی سانتوس بازی کرد و تنها در سالهای آخر به آمریکا رفت تا برای کاسموس بازی کند.
پس از 17 سال حضور در سانتوس، پله در سال 1975 راهی نیویورک شد و 3 فصل در تیم کاسموس بازی کرد و در طی 64 دیدار برای این تیم 37 گل به ثمر رساند.
پله بعد از بازنشستگی در سال ۱۹۷۷ به عنوان شخصیتی ورزشی فعالیت کرد و مدتی وزیر ورزش برزیل بود.
مهمترین افتخارات پله:
- برترین ورزشکار قرن بیستم به انتخاب کمیته بین المللی المپیک
- بهترین بازیکن جام جهانی 1970
- مرد سال فوتبال آمریکای جنوبی 1973
- قهرمان جام جهانی 1958، 1962 و 1970
- قهرمان جام بین قارهای با سانتوس 1962 و 1963
- رکورددار گلزنی در بازیهای رسمی با 1281 گل
- 92 بازی ملی، 77 گل
- حضور در جام جهانی: 4 دوره (1958، 1962، 1966 و 1970) - 14 بازی، 12 گل
10000 تومان جایزه عضویت در سایت اینجا کلیک کنید |
بالاک فوتبال را با تیم بی.س.ژ موتور کارل- مارکس- اشتادت آغاز کرد. والدینش او را در 7 سالگی به تمرین این تیم فرستادند.
وی آرام آرام به تیم اصلی راه یافت و در ۴ اکتبر ۱۹۸۳ به میدان آمد. بالاک در فصل سوم حضورش ۵۷ گل در ۱۶ بازی به ثمر رساند. او تنها 10 سال داشت که به باشگاه بزرگتری راه پیدا کرد.
در سال ۱۹۹۵ بالاک برای اولین بار قراردادی امضا کرد و به خاطر قابلیتهای خاصش به یاد بکنبائر به «قیصر کوچک» معروف شد. او در ۴ آگوست ۱۹۹۵ برای اولین بار در یک بازی حرفهای بزرگسالان در اوبرلیگا(دستهٔ دوم) مقابل لیپزیگ به میدان آمد اما در این بازی ۲-۱ شکست خورد.
بازیهای خوب بالاک در چمنیتزر و تیم ملی زیر ۲۱ سال مربی وقت کایزرسلاترن، اتو رهاگل، را بر آن داشت تا او را خریداری کند. کایزرسلاترن تازه به بوندسلیگا برگشته بود و این موقعیت خوبی برای بالاک بود.
در هفتمین بازی فصل در بازی دور از خانه مقابل کارلسروهه، رهاگل تصمیم گرفت بالاک جوان را برای اولینبار به میدان بفرستد و این اولین بازی وی در بوندسلیگا بود. در ۲۸ مارس ۱۹۹۸ بالاک برای اولین بار در ترکیب ابتدایی تیم قرار گرفت.
در سال ۲۰۰۲ بالاک با قراردادی به ارزش نزدیک ۱۳ میلیون یورو به بایرن مونیخ پیوست. او در فصل اول ده گل در قهرمانی بایرن مونیخ در بوندسلیگا به ثمر رساند. همچنین در فینال جام حذفی آلمان به میدان آمد و دو گل به کایزرسلاترن زد تا بایرن ۳-۱ پیروز شود و به قهرمانی برسد.
بالاک در فصل آخر خود در بایرن از منچستر یونایتد، چلسی، رئال مادرید و آث میلان پیشنهادهایی دریافت کرد و نهایتا در ۱۵ می۲۰۰۶ با استفاده از قانون بوسمن با قراردادی 3 ساله به چلسی پیوست و زیر نظر مورینیو کارش را شروع کرد.
او که معمولاً در پست هافبک وسط بازی میکند، سابقه بازی در تیمهای کایزرسلاترن، بایر لورکوزن، بایرن مونیخ و چلسی را دارد و در سال ۲۰۰۴ به عنوان کاپیتان تیم ملی آلمان انتخاب شد.
او سابقه نایب قهرمانی جهان با تیم آلمان در جام جهانی ۲۰۰۲ را دارد. در این جام از بهترین پاسورها بود و بسیار درخشید و در جام جهانی ۲۰۰۶ نیز بسیار خوب کار کرد و توانست در کشور خودش به مقام سوم برسد، همچنین در یورو ۲۰۰۸ با بدشانسی از بدست آوردن جام بازماند.
بالاک در ۲۱ مارس ۱۹۹۶ اولین بازی ملی خود را در رده زیر ۲۱ سال مقابل دانمارک به میدان آمد و در مجموع برای آن تیم ۱۹ بازی و ۴ گل زد.
اولین دعوت بالاک به تیم ملی از سوی برتی فوگتس صورت گرفت و اولین بازی ملی را در ۲۸ آوریل ۱۹۹۹ و زمان مربیگری اریش ریبک انجام داد. در آن روز بالاک مقابل اسکاتلند در دقیقهٔ ۶۰ به جای دیتمارهامان به بازی آمد.
در یورو ۲۰۰۰ بالاک جزو تیم آلمان بود که بسیار ضعیف نتیجه گرفت و در دور اول حذف شد. بالاک در کل این جام تنها ۶۳ دقیقه به میدان آمد.
در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲ بالاک با بازیسازی خوبش در مرکز زمین، خود را به عنوان ستاره تیم ملی کشورش مطرح کرد. او در بازی تک حذفی مقابل اکراین 3 گل به ثمر رساند تا حضور آلمان در این جام تضمین شود.
در جام جهانی ۲۰۰۲ بالاک بسیار خوش درخشید و نقطهٔ اوج فوتبال او رقم خورد. او در این مسابقات در یک چهارم نهایی مقابل آمریکا و در نیمه نهایی مقابل کرهٔ جنوبی تک گل پیروزی بخش تیمش را به ثمر رساند.
پس از بازیهای یورو ۲۰۰۴ و با انتخاب یورگن کلینزمن به جای رودی فولر در سمت مربی تیم ملی آلمان، بالاک هم به جای الیور کان کاپیتان تیم ملی شد.
بالاک در بازیهای دوستانهٔ آمادهسازی برای جام جهانی ۲۰۰۶ نیز خوب ظاهر شد و در اواخر مارس ۲۰۰۶ گل چهارم را برای آلمان به ثمر رساند تا این تیم آمریکا را ۴-۱ مغلوب کند.
بالاک با ۶۰ بازی ملی، ۲۹ گل به ثمر رساندهاست. او پیراهن شمارهٔ ۱۳ معروف تیم آلمان را به تن میکند؛ همان شمارهای که روی پیراهن بکنبائر و گردمولر بوده است.
10000 تومان جایزه عضویت در سایت اینجا کلیک کنید |
وی فعالیت ورزشی خود را در سن هفت سالگی در تیم فوتبال نوجوانان کارلسروهه آغاز کرد.
در هشت سالگی یکبار به دلیل بیماری دروازهبان تیم خود، درون دروازه جا گرفت و بازی خوبی از خود نشان داد. پدر بزرگش به همین مناسبت به او کلکسیونی از وسایل دروازهبان اسطورهای آن زمان آلمان، "سپ مایر" را هدیه داد. همین امر سرنوشت کان را رقم زد و او را تشویق کرد که درون دروازه بایستد.
در پانزده سالگی برای کان محرز شده بود که میخواهد بازیکن حرفهای شود. از آنجا که اندامی لاغر داشت، به طور منظم به تمرینات پرورش اندام پرداخت تا بتواند کاستیهای خود را در این زمینه برطرف سازد. پدرش رولف که خود از سال 1963 تا 1965 در کارلسروهه در بوندسلیگا توپ میزد، درباره اراده آهنین پسرش گفته بود: «حتی روزهای تعطیل یکشنبه، صبح زود مرا از رختخواب بیرون میکشید تا با او تمرین کنم».
پس از سه سال بازی مداوم و کسب تجربه در تیم آماتور کارلسروهه، سرانجام در هفده سالگی در کادر بازیکنان حرفهای این باشگاه قرار گرفت. زمان مناسب برای کان در سال ۱۹۹۰ فرارسید. دروازهبان شماره یک کارلسروهه که از آمادگی لازم برخوردار نبود، پس از چند اشتباه به ناچار روی نیمکت ذخیرهها قرار گرفت و الیور کان با آمادگی کامل توانست جای او را بگیرد. پس از مدت کوتاهی، جایگاه خود را به عنوان دروازهبان شماره یک در درون دروازه تثبیت کرد.
نخستین موفقیت او، رسیدن با تیم کارلسروهه به مرحله نیمه نهایی جام یوفا در سال ۱۹۹۳ بود. در سال ۱۹۹۴ لقب «دروازهبان سال» را به خود اختصاص داد و به تیم ملی فراخوانده شد. در تیم ملی هنوز دروازهبان شماره سه بود.
باشگاه بایرن مونیخ در همان سال کان را در ازای پرداخت پنج میلیون مارک به جای " ریموند آومان" به خدمت گرفت. مبلغی که تا آن زمان در بوندسلیگا برای هیچ گلری پرداخت نشده بود.
وی به سرعت با این تیم درخشید. در ژوئن سال ۱۹۹۵ نخستین بازی ملی خود را در برابر سوئیس انجام داد. اما در جریان مسابقات جام ملتهای اروپا در سال ۱۹۹۶ در انگلستان که در آن آلمان به مقام قهرمانی رسید، الیور کان هنوز دروازهبان شماره دو و آشکارا در سایه «آندریاس کوپکه» بود.
کان با باشگاه بایرن مونیخ به پیروزیهای بزرگی دست یافت. به جز جام برندگان جام حذفی اروپا، توانست همه عنوانهای قهرمانی را به چنگ آورد. بایرن مونیخ در سال ۱۹۹۹ از جمله به خاطر درخشش دروازهبان خود، الیور کان به فینال مسابقات « لیگ قهرمانان» در شهر بارسلونا راه یافت. در آن بازی فراموش نشدنی، در حالی که مونیخیها تا دقیقه ۹۰ یک بر صفر از حریف خود، منچستر یونایتد پیش بودند و جام قهرمانی را در دستان خود احساس میکردند، با دوگل پیدرپی در دقایق اضافی بازی، مغلوب شدند. الیور کان بعدها گفته بود که: «شوک بارسلونا را تا مدتها نتوانستم فراموش کنم».
دو سال پس از این شکست تلخ، بایرن مونیخ توانست به لطف الیور کان بار دیگر در بازی نهایی حضور یابد و این بار در ضربات پنالتی بر «والنسیا» غلبه و جام قهرمانی را تصاحب کند. کان با دفع سه پنالتی، ستاره آن مسابقه لقب گرفت.
وی در مسابقات جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۰۲ در ژاپن و کره جنوبی، پرفروغترین دوره دروازهبانی خود را به نمایش گذاشت. اگر چه در بازی نهایی، در مقابل ستارهای به نام «رونالدو» رنگ باخت. سرانجام در آستانه جام جهانی ۲۰۰۶ در کشور خود، ناچار شد پیراهن شماره یک را به رقیبش «ینس لمان» واگذار کند. وی پس از آن دیدارها، از تیم ملی فوتبال آلمان کناره گرفت.
اولیور کان یکی از بهترین دروازهبانان تاریخ فوتبال آلمان است. او یک بار گفته بود: «حتی اگر زحمت زیادی هم نمیکشیدم، میتوانستم یک دروازهبان خوب باشم، ولی من میخواستم بهترین باشم».
افتخارات
در تیم ملی:
قهرمان اروپا (به عنوان گلر ذخیره، بدون حضور در بازیها): 1996
نایب قهرمان جام جهانی: 1996
مقام سوم جام کنفدراسیونها: 2005
مقام سوم جام جهانی (به عنوان گلر ذخیره با یک بازی): 2006
در باشگاه:
قهرمان جام یوفا: 1996
قهرمان بوندسلیگا: 1997، 1999، 2000، 2001، 2003، 2005، 2006، 2008
قهرمان جام اتحادیه آلمان: 1997، 1998، 1999، 2000، 2004، 2007
قهرمان جام حذفی آلمان: 1998، 2000، 2003، 2005، 2006، 2008
قهرمان جام باشگاههای اروپا: 2001
قهرمان جام باشگاههای جهان: 2001
عناوین
بهترین دروازهبان بوندسلیگا: 1994، 1997، 1998، 1999، 2001
بهترین دروازهبان جهان: 1999، 2001، 2002
بهترین دروازهبان اروپا: 1999، 2000، 2001، 2002
بهترین فوتبالیست آلمان: 2000، 2001
بهترین بازیکن جام جهانی 2002 (توپ طلای آدیداس، به عنوان اولین دروازهبان)
بهترین دروازهبان جام جهانی 2002 (جایزه لئو یاشین)
دومین بازیکن برتر جهان: 2002
10000 تومان جایزه عضویت در سایت اینجا کلیک کنید |